ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΝΙΚΟΥ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ INFOKIDS.GR

ΠΕΜΠΤΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2017

To Stop Bullying School Band Contest Festival, εμπνευσμένο από το νέο βιβλίο του βραβευμένου best selling συγγραφέα Νίκου Μιχαλόπουλου, με τίτλο “ΘΕΣ ΝΑ ΠΑΙΞΟΥΜΕ;”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγκυρα, αποτελεί μια σπουδαία πρωτοβουλία που στοχεύει να ευαισθητοποιήσει, όσα περισσότερα παιδιά και νέους μπορεί, ώστε να ενεργοποιηθούν μέσα από την μουσική και να αναλάβουν έναν ενεργό ρόλο ενάντια στην κάθε μορφή βίας, συμβάλλοντας έτσι για έναν κόσμο καλύτερο!

Το Infokids.gr στηρίζοντας ενεργά τέτοιου είδους προσπάθειες που έχουν ως στόχο να αφυπνίσουν τη μαθητική κοινότητα για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα όπως αυτό του σχολικού εκφοβισμού μίλησε με τον κ. Νίκο Μιχαλόπουλο εκπαιδευτικό και συγγραφέα και μέλος της κριτικής επιτροπής του Stop Bullying School Band Contest Festival, για τη σημασία της διεξαγωγής ενός τέτοιου μαθητικού φεστιβάλ, για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, για το πώς η μαθητική κοινότητα προσπαθεί να εξαλείψει τέτοιου είδους περιστατικά καθώς και το πώς πρέπει όλοι μας ως κοινωνία να θέσουμε τα θεμέλια για να απαλλαχθούμε από το έρεβος της βίας και της αγριότητας.

• Μαθητές από όλες τις περιοχές της χώρας και όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, ετοίμασαν τα δικά τους anti-bullying τραγούδια τα οποία αντιπροσωπεύουν σχεδόν όλα τα είδη μουσικής. Με ποια κριτήρια καταλήξατε στα 10 τραγούδια που θα διαγωνισθούν σε Live εκτέλεση την ημέρα του Φεστιβάλ;

Η επιλογή πρέπει να σας πω πως δεν ήταν καθόλου εύκολη, γιατί ακούσαμε πραγματικά πολύ όμορφα κομμάτια και κάποια από αυτά σε επαγγελματικό σχεδόν επίπεδο. Η επιλογή για μένα προσωπικά είχε να κάνει κυρίως με το συναίσθημα που μου έβγαζαν. Ασφαλώς και ως συγγραφέας του βιβλίου που ενέπνευσε αυτά τα παιδιά να συνθέσουν ένα τραγούδι ήμουν ήδη συναισθηματικά φορτισμένος, όμως κάποια τραγούδια αυτό το συναίσθημα το άγγιζαν πολύ περισσότερο. Επίσης η πρωτοτυπία και ο δυνατός στίχος ήταν άλλο ένα κριτήριο για μένα και βέβαια η ευαισθησία της εκτέλεσης και της ερμηνείας. Ειδικά σε ένα τόσο σκληρό θέμα να ακούς τόσο νεανικές φωνές να παίρνουν θέση είναι από μόνο του συγκλονιστικό.

• Μέσα από τους στίχους και τη μουσική που έγραψαν και εμπνεύστηκαν οι μαθητές τι σας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση; Πώς αντιλαμβάνονται μουσικά τη προσπάθεια καταπολέμησης του σχολικού εκφοβισμού;

Τα παιδιά δεν διαφέρουν πολύ από εμάς τους ενήλικες στον τρόπο αντιμετώπισης καταστάσεων που μας πονάνε. Η έκφραση νομίζω και η καλλιτεχνική αντίδραση σε κάτι που σε πληγώνει δεν έχει ηλικία και φύλο. Έτσι και στην προκειμένη περίπτωση το εύρος της καλλιτεχνικής έκφρασης ήταν μεγάλο και φαίνεται από τα διαφορετικά είδη μουσικής που ακούσαμε, από rap έως κλασσική μπαλάντα και στο επίπεδο του στίχου από ελληνικό έως αγγλικό και γαλλικό, ανάλογα με το πόσο διεθνές αντιλαμβάνονται τα παιδιά το πρόβλημα για το οποίο ήθελαν να μιλήσουν. Το ουσιαστικό είναι ότι σχεδόν σε όλες τις συμμετοχές υπήρχε ανοιχτό αυτό το παράθυρο ελπίδας, που κι εγώ προσπάθησα να κρατήσω ανοιχτό στο βιβλίο και αυτό δείχνει πολλά. Ότι ναι μεν το πρόβλημα είναι μεγάλο, αλλά είναι μεγαλύτερη η διάθεσή μας και η δύναμη να το ξεπεράσουμε.

• Με “Σύνθημα πες όχι στη βία με τη μουσική σου” τα παιδιά αποδέχθηκαν τη πρό(σ)κληση των εκδόσεων Άγκυρα και έδωσαν ένα ηχηρό μήνυμα κατά του σχολικού εκφοβισμού. Πιστεύετε ότι οι μαθητές πλέον έχουν αντιληφθεί τη σημασία της εξάλειψης τέτοιων νοσηρών φαινομένων από τα σχολεία; Τα θλιβερά παθήματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας πλέον έχουν γίνει μάθημα στους μαθητές;

Nομίζω πως τα πράγματα βρίσκονται σε ένα πολύ καλύτερο δρόμο. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να σπάσουμε τον κύκλο της βίας και το προστατευτικό κουκούλι που την περιβάλλει, που δεν είναι άλλο από τη σιωπή και τη μυστικότητα. Συνήθως αυτός που υφίσταται τη βία δεν μιλάει, γιατί φοβάται και σχεδόν πάντα θεωρεί ότι φταίει, αφού εξαιτίας της όποιας διαφορετικότητάς του, έτσι έχει εκπαιδευτεί από την ίδια την κοινωνία και την οικογένεια. Επιθυμία μας ήταν να κάνουμε τα παιδιά να μιλήσουν, να εκφραστούν γενικότερα, παίρνοντας θέση και μέσα από τη δική τους θέση να πάρουν θέση και οι φίλοι τους, οι συμμαθητές τους, οι συνομήλικοί τους. Πιστεύω πως αυτός είναι ο δρόμος ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε ουσιαστικά το πρόβλημα. Ενημέρωση, συνειδητοποίηση, έκφραση και θέση. Εδώ αυτή η έκφραση και η τοποθέτηση έγινε μέσα από τον γλυκό δρόμο της μουσικής, που μπορεί πάντα να μιλά στις καρδιές μας με έναν διαφορετικό τρόπο.

• Μιλήστε μας για την εκτός διαγωνιστικού πλαισίου εμφάνιση του Ειδικού Σχολείου Χίου στην εκδήλωση του Σαββάτου. Γιατί επιλέχθηκε το εν λόγω σχολείο;

Ήταν από την αρχή απόλυτα σαφείς οι όροι συμμετοχής στον διαγωνισμό. Στην προκειμένη περίπτωση είχαμε μεγαλύτερη και πιο ενεργή εμπλοκή ενηλίκων στην δημιουργία τους και από μόνοι τους οι άνθρωποι και προς τιμήν τους αποφάσισαν να μη συμμετάσχουν διαγωνιστικά στον διαγωνισμό, αλλά να έρθουν να παρουσιάσουν το τραγούδι τους. Κάτι που όχι μόνο μας έβρισκε σύμφωνους, αλλά μας τιμούσε και ιδιαίτερα. Είναι πραγματικά υπέροχο να θες να συμμετέχεις σε κάτι τόσο σημαντικό ως προς το μήνυμά του, ξέροντας πως δεν θα απολαύσεις μια πιθανή διάκριση.

• Τα 5 σχολεία που θα διακρίθουν στο διαγωνισμό θα συμμετάσχουν με το τραγούδι τους στο Cd που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Άγκυρα που θα φέρει τον ομώνυμο τίτλo με το τελευταίο σας βιβλίο “Θες να παίξουμε;”. Έχετε γράψει και εσείς τραγούδια για το Cd; Ποια άλλα τραγούδια θα συνοδεύουν το Cd; Υπάρχει το ενδεχόμενο τραγουδιών που υπογράφουν ο Γιάννης Ζουγανέλης και ο Σπύρος Γραμμένος;

Θα ήθελα πολύ να μπορούσα να γράφω τραγούδια, αλλά δεν το έχω επιχειρήσει ακόμα. Νομίζω έχω ανάγκη λίγο μεγαλύτερου χώρου γραπτής έκφρασης από αυτόν που μου επιτρέπει ένα τραγούδι, όμως ποτέ δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον. Προς το παρόν δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για κάτι περισσότερο, όμως είναι σχεδόν σίγουρο πως μέχρι να ολοκληρωθεί το project πολλές ιδέες θα πέσουν ακόμα στο τραπέζι. Ποιος ξέρει; Ίσως οι τραγουδοποιοί μας μάς επιφυλάσσουν εκπλήξεις ανάλογες της σημαντικής συμμετοχής τους σε αυτή την όμορφη περιπέτεια.

• Στο βιβλίο σας “Θες να παίξουμε;” καταπιάνεστε με το φλέγον ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού. Επί του θέματος έχει επανειλημμένως τονίσει ότι “Το bullying ξεκινάει από τα σχολεία μας, δεν εξελίσσεται στα σχολεία μας και δεν τελειώνει στα σχολεία μας. Ξεκινάει από το σπίτι μας, απευθύνεται στον συνάνθρωπό μας, στον πλανήτη μας και καταλήγει σε εμάς τους ίδιους πολλές φορές χωρίς να το καταλαβαίνουμε.” Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους γονείς αλλά και στην εκπαιδευτική κοινότητα που προσπερνά τέτοιου είδους φαινόμενα αντιμετωπίζοντας τα ως συνήθεις σχολικές κόντρες και αθώα πειράγματα μεταξύ παιδιών;

Η βία διδάσκεται, δεν υπάρχει μέσα μας. Πρώτα τη ζεις, την ανέχεσαι, εξοικειώνεσαι με αυτή και μετά την κάνεις πράξη. Όταν βρίζουμε μπροστά στα παιδιά μας, όταν χειροδικούμε, όταν σκοτώνουμε ένα ζώο, όταν βλέπουμε μαζί τους θρίλερ, τα εκπαιδεύουμε στη βία. Όταν ένα παιδί στο δημοτικό, γυρίζει στο σπίτι του και πει στους γονείς του ότι ένα άλλο παιδάκι το χτύπησε, αυτό που έχω ακούσει να λέγεται από πολλούς γονείς είναι «να το δείρεις και εσύ» .. «Γνωστή αντίδραση ανθρώπων, που έχουν τα χαρακτηριστικά, που μόλις ανέφερα. Συνήθως ο πιο αδύναμος είναι αυτός που χρησιμοποιεί τη σωματική του ρώμη. Άνθρωποι που δεν έχουν ουσιαστικές λύσεις σε ουσιώδη προβλήματα, προτάσσουν δυστυχώς τα μπράτσα στη θέση του μυαλού και της καρδιάς. Γονιός καλός δεν γίνεσαι ούτε λόγω φύλου, ούτε λόγω οικονομικής δυνότητας, ούτε λόγω κοινωνικής θέσης. Γονιός καλός γίνεσαι γιατί μπορείς να προσφέρεις ουσιαστική αγάπη. Τα παιδιά εκπαιδεύονται και αντιγράφουν τις συμπεριφορές μας, ακριβώς γιατί μας αγαπάνε. Αν το κακό είναι αυτό που έχουμε να του δείξουμε ως λύση στα προβλήματά του, το κακό θα χρησιμοποιήσει, άρα η αλυσίδα της βίας επιμηκύνεται και ισχυροποιείται. Είναι επίσης υποχρέωσή μας να του δώσουμε να καταλάβει πως πρέπει να σκέφτεται πολύ καλά πριν κάνει ο,τιδήποτε ή πει ο,τιδήποτε σε κάποιον άλλο. Δεν είναι όλα τα πράγματα πλάκα σε αυτή τη ζωή ούτε έχουν όλα τα πράγματα πλάκα. Γι’ αυτό και θεωρώ πολύ σημαντικότερο από τον τίτλο του βιβλίου τον υπότιτλό του ‘’όμως όλα τα πράγματα στη ζωή δεν είναι παιχνίδι’’. Πολλές φορές τα παιδιά μέσα στον παρορμητισμό τους, στην ευθύτητά τους, της αμεσότητά τους χάνουν το μέτρο και μπορεί πολύ εύκολα να πληγώσουν ένα άλλο παιδί που δεν μπορεί να δικαιολογήσει την συμπεριφορά τους, δεν ξέρει τα κίνητρά τους και που πιθανότατα κουβαλάει ήδη κάποια βάρη για το συγκεκριμένο θέμα για το οποίο γίνεται στόχος. Στη ζωή δεν μετράει πάντα η πρόθεση αλλά και ο τρόπος και αυτό πρέπει να το εξηγήσουμε στα παιδιά μας.

• Πιστεύετε στην αναγκαιότητα ένταξης του μαθήματος κατά του σχολικού εκφοβισμού στα σχολεία;

Πιστεύω στην ανάγκη παραδείγματος μια ς ζωής απαλλαγμένης από βία. Πιστεύω στο αγκάλιασμα των παιδιών από ξένες χώρες σε κίνδυνο. Πιστεύω στην υιοθέτηση μικρών ζώων στα σχολεία που τη φροντίδα τους θα αναλάβουν τα παιδιά, πιστεύω σε προσπάθειες σαν αυτή του φεστιβάλ, που μέσω της δημιουργίας ευαισθητοποιεί και ζητά προτάσεις. Πιστεύω στην προβολή ταινιών και την ανάγνωση βιβλίων που κατακεραυνώνουν τη βία. Πιστεύω στην επιδότηση επίσκεψης όλων των μαθητών των λυκείων της χώρας μας στο στρατόπεδο του Άουσβιτς και σε κάθε στρατόπεδο συγκέντρωσης, αντί μιας ανούσιας 5θήμερης εκδρομής, ώστε να καταλάβουν ουσιαστικά τι σημαίνει βία, τι σημαίνει παραπλάνηση μέσω αυτής, τι σημαίνει απόλυτη καταστροφή που όμως μπορεί να ξεκινήσει από πλάκα, από χαβαλέ, από έλλειψη προβληματισμού και κριτικής σκέψης. Πιστεύω στην τόνωση επίδειξης των διαφορετικών χαρακτηριστικών μας ως μέσο συμπλήρωσης του ενός προς τον άλλο και όχι ως μέσο διαφοράς μας. Πιστεύω στο παράδειγμα. Το παράδειγμα δεν είναι μια από τις καλύτερες μεθόδους διδασκαλίας, είναι η μοναδική.Πιστεύω σε ένα καλύτερο αύριο.

• Ελπίζετε το εν λόγω μαθητικό φεστιβάλ να γίνει ένας θεσμός που θα αγκαλιάσει η εκπαιδευτική κοινότητα και θα στηρίξει την περαιτέρω ανάπτυξή του;

Το ελπίζω. Εμείς θα κάνουμε τα πάντα για να το πετύχουμε και χρειαζόμαστε τη βοήθεια όλων. Τα παιδιά, είμαι σίγουρος, πως έχουν να πουν πολλά, αρκεί να τους ανοίξουμε τους δρόμους για να το κάνουν. Ας το κάνουμε λοιπόν. Ένα συγκλονιστικό αρχαιοελληνικό ρητό λέει, πως μια κοινωνία ωριμάζει, όταν φυτεύει δέντρα στη σκιά των οποίων ξέρει πως δεν θα καθίσει ποτέ. Είναι η ώρα να φυτέψουμε αυτά τα δέντρα, να τα φροντίσουμε, να κοπιάσουμε γι’ αυτό κι ας μην προλάβουμε να καθίσουμε εμείς οι ίδιοι προσωπικά στη σκιά τους και είναι η ώρα να το κάνουμε όλοι μας, ακόμα και αυτοί που δεν έχουμε καν δικά μας βιολογικά παιδιά.

Η συνέντευξη δόθηκε στην Κωνσταντίνα Ντουντούμη και πρωτοδημοσιεύτηκε στο Infokids.gr